Ky Quan San - 3046m
Ngã xuống bên cạnh bờ biển, cảm nhận ngọn gió nhẹ lướt qua mặt vào một chiều đầu năm 2023. Mình thả lỏng người và từ từ nhắm mắt, một đoạn phim ngắn về năm 2022 đi qua, mang theo những ký ức trong trẻo lẫn khổ hạnh, tất cả kết thúc bằng một niềm vui hân hoan trên đỉnh núi Ky Quan San khi trời lập đông. Lòng nhẹ tênh, Ky Quan San là một chuyến đi tuyệt vời để kết thúc một năm đầy sóng gió.
Không khí Lào Cai thật dễ chịu khi tụi mình di chuyển tới chân núi. Cái lạnh vừa đủ để cảm nhận được trên đầu mũi đỏ là không khí mùa đông của miền núi Tây Bắc, cộng thêm một chút phấn khích nho nhỏ đủ để bỏ quên sự nóng nực cách một nghìn cây số.

Thân mình nhỏ bé, len lỏi giữa cánh rừng phủ đầy sương. Chạm vào những ngọn lá nhỏ mà bàn tay vừa với tới, thích thú hít hà không khí lạnh vây quanh, ngạc nhiên bởi thảm thực vật thay đổi dần khi càng lên cao. Có lẽ với cái kiểu “nhà quê” chưa đi núi miền bắc bao giờ, cộng thêm với cái tính tò mò xen lẫn ngớ ngẩn làm trải nghiệm lần này của mình trở nên hân hoan, lạ kỳ, trầm ngâm một cách tĩnh lặng.



Chưa bao giờ mình nghĩ bản thân đủ nhanh để chạy đua với thời gian, đủ lớn để nghĩ về việc thay đổi thế giới, đủ sâu để hiểu hết bề dày lịch sử và đủ vững để vượt qua được sự hoang dã của thiên nhiên. Nhưng một trải nghiệm tuyệt vời đã đến và ở lại với mình trong ngày đầu tiên leo lên đỉnh núi, mình cảm tưởng bản thân được đi ngang qua mây, vẫy tay chào, rồi cùng nhau lần lượt đi lên. Mình chạy càng nhanh lên cao, thì mây cũng bồng bềnh với tới, cảm giác hạnh phúc như mình được hoà vào thiên nhiên rộng lớn, rồi bất chợt sợ hãi bởi sự nhỏ bé của bản thân sớm bị bỏ lại đằng sau và bao quanh bởi màn đêm. Có lẽ chúng ta đã đôi lần đánh giá quá cao sự tồn tại của mình, đem đặt nặng những vấn đề của bản thân và đưa mọi thứ vào góc nhìn một cách cá nhân hoá. Nếu so với sự dài rộng của vũ trụ, hình dung trái đất chỉ gần bằng 1/100 của mặt trời và chỉ là một trong vô số hành tinh trong giải ngân hà, sự tồn tại của chúng ta, của loài người, của trái đất, thật bé nhỏ và hư vô. Bạn có thể tưởng tượng được bản thân mình là ai khi trái đất chỉ là một hạt cát bé nhỏ giữa sa mạc rộng lớn Sahara? Hình dung sự tồn tại của bản thân không phải để phủ nhận tất cả những cố gắng, đau thương, thành công hay thất bại của mỗi người, mà để xem mọi điều như một lẽ thường, đối mặt và giải quyết một cách nhẹ nhàng hơn. Cũng là một hệ quy chiếu để chúng ta hiểu rằng, không có hạnh phúc nào là đủ, không có thành công nào là lớn nhất.

Sau ngày thứ nhất, tụi mình nghỉ ngơi ở giữa lưng chừng núi trên độ cao khoảng 2000m và tiếp tục leo lên đỉnh vào ngày thứ 2. Nơi nghỉ là những nhà lán nhỏ tạm dựng thành một khu sinh hoạt của những người leo núi được vận hành bởi những người dân H’mông vốn đã quen với trùng điệp đá núi và sương mù bao phủ. Ở đó ghi lại những buổi sáng mở mắt lúc 5:30 trong cái lạnh tận da 5 độ C, chân đau nhưng lòng rạo rực bởi những điều kỳ diệu trên hành trình mà mắt thấy, tai nghe. Cũng ghi lại cả những bước chân mệt mỏi về đến nơi nghỉ vừa kịp lúc trời tối. Mệt, đói, chân rã rời và nước mắt chực chảy nhưng hạnh phúc mỉm cười “hôm nay mình làm được rồi”.


Càng gần gũi với mọi người, mình càng yêu mến những trải nghiệm trong chuyến đi này hơn. Mình được nghe về những câu chuyện các thành viên trong đoàn, bỏ đi danh xưng, cuộc sống, công việc mà họ đang mang, nụ cười của các anh, chị giòn tan chân thật. Mình được nghe về câu chuyện một ngày của người dân H’Mông ở đây thức dậy lúc 3,4 giờ sáng rồi lần lượt leo lên đỉnh núi, thay nhau ngồi trên các phiến đá dọc đường để bán đồ ăn cho người leo núi hoặc là mang rêu phơi từ trên đỉnh xuống bán cho miền bằng. Mình leo một lần đã thấy rất mệt, thế mà người ta leo lên leo xuống nhiều lần, mỗi ngày. Mình hỏi Mây bạn dẫn đường có mệt không? Mây bảo có mệt có nặng nhưng đi nhiều rồi sẽ quen. Anh Hoàng (founder của Tổ Ong) kể rằng khó lắm, bảo làm du lịch thì có thể người dân sẽ biết, nhưng bảo du lịch bền vững là như thế nào thì họ chịu thua. Chỉ cần chân thành là được, chân thành trong cách đối xử, chân thành trong cách đem lại cho họ những giá trị lợi ích lâu dài, thì theo thời gian họ sẽ cảm nhận được. Nghe bảo thì có vẻ dễ, nhưng đem tinh thần đó đến được với mỗi người, tạo nên thay đổi cũng như duy trì thì thật là một điều khó mà hình dung nên. Cũng từng có những người đã đến, hô hào thay đổi rồi bỏ đi, để lại những hệ luỵ về một hệ tư tưởng kiếm tiền nhanh chóng, tạo nên những tầng lớp, hệ tư tưởng, giá trị khác nhau trong dân tộc này. Người dân H’Mông hàng trăm năm qua sống tự do với bản chất vốn có của họ, quen thuộc với núi cao, sinh sống bên cạnh những thửa ruộng bậc thang, có bao nhiêu người chịu thay đổi, có bao nhiêu người chấp nhận thay đổi, và có bao nhiêu người dù thay đổi nhưng không đánh mất đi bản chất của mình? Mình thấy nụ cười của A Chu, của Mây, của A Tĩnh tròn trịa và trong veo, câu chuyện người dân ở đây làm dậy lên câu hỏi lớn luôn thường trực ở trong suy nghĩ mình: Liệu có cần mang “văn minh – hiện đại” đến với những người mà chúng ta nghĩ họ cần? Hay chúng ta đang cần họ, cần sự đa dạng, để làm cầu nối trong hành trình hiểu hơn về thế giới rộng lớn này?



Hành trình leo Ky Quan San đối với mình không hề dễ chịu, vô số lần trên đường đi chân run, lòng nản, tay đau, nhưng người vẫn hướng về phía trước. Cảm giác mỗi bước chân tuy nặng nề nhưng lòng nhẹ tâng khi nhìn thấy biển mây ngập tràn trước mắt. Nắng gắt, gió lớn, cây to, mây cao, con người chỉ là một nhúm bé xí giữa thiên nhiên rộng lớn, nhưng cứ đi, lên cao rồi cao nữa. Từng bước nhỏ đặt xuống nền đất ẩm ướt bởi sương đêm, rồi chạm tay đến lớp sần sùi ở vỏ cổ thụ và mắt rưng rưng mân mê những ngọn hoa trên đỉnh núi. Tất cả gói gọn trong một vài cái nhắm mắt, khoé miệng cong, hơi thở gấp gáp rồi tiếp tục đi lên đỉnh Ky Quan San.



Lần đi này mình im lặng nhiều hơn, nghe được sâu hơn và hiểu được một chút về những điều vốn khác xa với thường ngày của mình, hẳn là một điều tuyệt diệu của cuộc sống mà mình đang mang.
Tháng 12/2022 – Bản Ky Quan San, xã Sàng Ma Sáo, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.
Nhận xét
Đăng nhận xét